Phát biểu khai mạc tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh nhấn mạnh, nông nghiệp vẫn là lĩnh vực quan trọng, đóng góp ngày một sâu rộng vào nền nền kinh tế chung của đất nước. Trong bối cảnh Đảng, Chính phủ đang đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu ngành, việc tận dụng thành công những tiến bộ khoa học công nghệ, phát minh trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 của thế giới đóng vai trò then chốt, quyết định tới nền nông nghiệp Việt Nam trong tương lai.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh phát biểu tại hội thảo

“Thực tiễn đã chứng minh, rất nhiều quốc gia đã bắt đầu gặt hái những thành công vang dội khi áp dụng KHCN vào ngành nông nghiệp, quá đó giảm giá thành SX tới 50%, tăng năng suất cây trồng, sản phẩm vật nuôi hàng chục %. Đặc biệt, những tiến bộ vượt bậc ngành nông nghiệp đạt được trong việc nâng cao giá trị nông sản và giảm ô nhiễm môi trường có dấu ấn rất sâu đậm của tiến bộ KHCN…”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chia sẻ.

Theo TS Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn (IPSARD) cho rằng, ngành nông nghiệp dựa vào lợi thế lao động, đất đai, khí hậu của Việt Nam đã tới tầm, muốn tạo ra bước đột phá, giá trị mới cao hơn không còn con đường nào khác là phải áp dụng KHCN vào các công đoạn của quy trình SX.

“Dư địa to lớn của ngành nông nghiệp Việt đang nằm ở công đoạn chế biến và phân phối. Hiện, hai khâu này còn đang có tỷ trọng rất nhỏ trong chuỗi nông sản của Việt Nam, trong khi ở các quốc gia phát triển công đoạn chế biến phân phối luôn chiếm trên 50% giá trị mặt hàng nông sản. Do đó, Chính phủ cần tạo cơ chế chính sách và thu hút nguồn vốn đầu tư cho công đoạn trên, bởi thực tế Việt Nam tái đầu tư GDP cho nông nghiệp gần như thấp nhất khu vực, vỏn vẹn chỉ 0,2%, trong khi trung bình các nước là 0,4% và Thái Lan lên tới 2% GDP”, TS Nguyễn Đỗ Anh Tuấn.

Là một trong những doanh nghiệp đi đầu ứng dụng KHCN vào SX thủy sản với khát vọng nâng tầm tôm Việt, ông Tony Đặng Quốc Tuấn, Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Phó TGĐ điều hành Tập đoàn Việt – Úc khẳng định, KHCN đang đóng vai trò then chốt trong thành công của Việt – Úc với con tôm tại Việt Nam với thị phần hiện lên tới 25%.

Theo ông Tony Đặng Quốc Tuấn, với ngành nghề mà tỷ lệ thành công chỉ đạt 25 – 30% như ngành nuôi tôm ở Việt Nam, nếu không nhờ mạnh dạn nhập khẩu hệ thống nhà màng công nghệ cao của Israel thì Việt – Úc rất khó đạt được thành công như ngày hôm nay. Hiện tại, Việt – Úc áp dụng công nghệ đo lường, quan trắc tự động mọi công đoạn trong nuôi tôm từ thức ăn, nhiệt độ, độ pH đến oxy… nên tỷ lệ thành công luôn duy trì trên 90%.

KHCN là yếu tố then chốt trong “cách mạng” 4.0

Đến từ Đại học California Davis (Mỹ), ông Hoàng Nguyễn chia sẻ, ở Mỹ không dùng thuật ngữ nông nghiệp công nghệ cao, mà họ dùng khái niệm nông nghiệp thông minh hay nông nghiệp thông minh trong cuộc cách mạng nông nghiệp lần thứ 4. Nền nông nghiệp được coi là thông minh cần phải đạt được tiêu chí quan trọng là bền vững, thân thiện môi trường chứ không chỉ đơn thuần là tăng năng suất, tăng chất lượng.

Theo ông Hoàng Nguyễn, Chính phủ Việt Nam cần xác định rằng, đầu tư cho nông nghiệp nói cách khác chính là đầu tư cho sức khoẻ của người dân, là quỹ tiết kiệm của ngành y tế trong tương lai. Một công trình nghiên cứu tại Mỹ đã chứng minh, đầu tư 1 triệu USD cho nông nghiệp thì bớt được hàng trăm triệu USD ở lĩnh vực y tế.

Vì vậy, để sử dụng hiệu quả các nguồn vốn của chính phủ và tư nhân, thoát khỏi con đường gia công SX thô và xây dựng được nền nông nghiệp thông minh quy mô lớn, Việt Nam cần tìm mọi cách để lưu trữ, quản lý và nén hàm lượng tri thức cao vào tất cả các mắt xích trong hệ sinh thái.

“Kinh nghiệm sau quá trình phân tích hàng chục mô hình trung tâm công nghệ cũng như các vùng SXNN hiệu quả trên thế giới (các tiểu bang California, Iowa, North Carolina, Texas, Florida, cho đến các quốc gia như Hà Lan, Nhật, Israel…) ông Nguyễn Hoàng nhận thấy toàn bộ nền nông nghiệp phát triển xoay quanh các trường đại học đa ngành, lấy nông nghiệp làm trọng với quỹ đất lớn và các nghiên cứu có độ ứng dụng cực kỳ cao và Việt Nam cần đặc biệt lưu ý ở điểm mấu chốt này”, ông Hoàng Nguyễn lưu ý.